ABONMAN POLİÇELERİ

Abonman sigortası bir çerçeve sözleşmesidir. Sadece emtialar için uygulanabilen bir sigorta türüdür. Özellikle mal taşımacılığı ve yangın sigortacılığında uygulama alanı bulmaktadır. Bu sigorta emtiea değerinin sürekli değişkenlik gösterdiği durumlarda sigortalının azami değer üzerinden sigorta yaptırıp boşuna fazla prim ödemesini önlemek için uygulanmaktadır. Yıl içinde stokların ulaşacağı maksimum sigorta bedeli belirlenir ve bu bedel üzerinden alınması gereken yıllık primin %40’ı poliçe tahakkuk ettirilir. Yapılan abonman sözleşmesi çerçevesinde sigortalı günlük mevcutlarını gösteren aylık listesini ay sonundan itibaren 45 gün içinde sigortacıya vermekle yükümlüdür. Sigortalının bildirdiği vasatilere göre aylık zeyilnameler düzenlenir ve peşin alınan prim düşülerek sigortalıdan prim tahsil edilir.

202
ÖRNEK: Tam kâgir yapı tarzında bir depoda bulunan tekstil emtiası bir yıl süre ile 5.000.000. TL sigorta bedeli üzerinden yangın ve ek teminatlara karşı %o2,00 fiyatla abonman esası ile sigortalanmıştır.
Prim Hesabı: 5.000.000 x %o 2,00 = 10.000 TL (Yıllık)
10.000 x %40 = 4.000 TL Peşin alınacak prim (%40’lık 2.000.000 TL’nin primi)
Birinci dönem (1.ay) sonunda bildirilen ortalama emtia mevcudu 3.000.000 TL
3.000.000 – 2.000.000 = 1.000.000 TL %40’ı aşan tutar.
1.000.000 x %o 2,00 = 2.000 (Yıllık prim farkı)
2.000 x (30 ÷ 365) = 164, 38 TL (1. aylık fark zeyilnamesi primi)
İkinci dönem (2.ay) sonunda bildirilen ortalama emtia mevcudu 5.000.000 TL
5.000.000 – 2.000.000 = 3.000.000 TL %40’ı aşan tutar.
3.000.000 x %o 2,00 = 6.000 (Yıllık prim farkı)
6.000 x (30 ÷ 365) = 493,15 TL (1. aylık fark zeyilnamesi primi)
Böylelikle her ay bildirilen mevcutlar üzerinden prim farkları hesaplanarak sigortalının fazla prim ödemesi önlenmiş olur. Peşin olarak alınmış prim sigortacı için kazanılmış bir haktır. Mevcutların % 40’ın altında kaldığı durumlarda herhangi bir prim iadesi yapılmaz. Dönem sonlarında sigortacıya bildirilen mal bedellerinde önemli farklılıkların olması durumunda gerçek kayıtlar ile beyan edilen tutar arasındaki oran üzerinden eksik sigorta uygulanmaktadır. Bu poliçeler moral risk göz önüne alınmak suretiyle, ticari itibarı yüksek, güvenilir sigortalılar için yapılmalıdır.
Abonman Poliçeleri ile sigortacının taşımadığı bir bedel üzerinden sorumlu tutulması, sigortalının da deposunda olmayan bir mal için fazla prim ödemesi önlenmiş olur. Abonman Poliçelerinin Uygulama Şartları şöyle özetlenebilir;
• Yalnız ticari emtiaya uygulanabilir.
• Süresi 3 aydan kısa, 1 yıldan fazla olamaz.
• Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan prim %40’ı peşin ödenmelidir.
• Peşin olarak alınmış olan prim sigortacı için kazanılmış bir haktır. Bu primden iade yapılamaz.

203
• Abonman sigortarında sigortacı mal mevcudunu tesbitte sigortalının resmi muhasebe kayıtlarını inceleme yetkisine sahiptir.
• Listelerin tesliminde gecime olup, ihtara rağmen verilmemesi halinde, sigorta primi poliçede yazılı azami mal mevcudu üzerinden hesaplanarak talep edilirAbonman Poliçeleri Abonman sigortası bir çerçeve sözleşmesidir. Sadece emtialar için uygulanabilen bir sigorta türüdür. Özellikle mal taşımacılığı ve yangın sigortacılığında uygulama alanı bulmaktadır. Bu sigorta emtiea değerinin sürekli değişkenlik gösterdiği durumlarda sigortalının azami değer üzerinden sigorta yaptırıp boşuna fazla prim ödemesini önlemek için uygulanmaktadır. Yıl içinde stokların ulaşacağı maksimum sigorta bedeli belirlenir ve bu bedel üzerinden alınması gereken yıllık primin %40’ı poliçe tahakkuk ettirilir. Yapılan abonman sözleşmesi çerçevesinde sigortalı günlük mevcutlarını gösteren aylık listesini ay sonundan itibaren 45 gün içinde sigortacıya vermekle yükümlüdür. Sigortalının bildirdiği vasatilere göre aylık zeyilnameler düzenlenir ve peşin alınan prim düşülerek sigortalıdan prim tahsil edilir. 202 ÖRNEK: Tam kâgir yapı tarzında bir depoda bulunan tekstil emtiası bir yıl süre ile 5.000.000. TL sigorta bedeli üzerinden yangın ve ek teminatlara karşı %o2,00 fiyatla abonman esası ile sigortalanmıştır. Prim Hesabı: 5.000.000 x %o 2,00 = 10.000 TL (Yıllık) 10.000 x %40 = 4.000 TL Peşin alınacak prim (%40’lık 2.000.000 TL’nin primi) Birinci dönem (1.ay) sonunda bildirilen ortalama emtia mevcudu 3.000.000 TL 3.000.000 – 2.000.000 = 1.000.000 TL %40’ı aşan tutar. 1.000.000 x %o 2,00 = 2.000 (Yıllık prim farkı) 2.000 x (30 ÷ 365) = 164, 38 TL (1. aylık fark zeyilnamesi primi) İkinci dönem (2.ay) sonunda bildirilen ortalama emtia mevcudu 5.000.000 TL 5.000.000 – 2.000.000 = 3.000.000 TL %40’ı aşan tutar. 3.000.000 x %o 2,00 = 6.000 (Yıllık prim farkı) 6.000 x (30 ÷ 365) = 493,15 TL (1. aylık fark zeyilnamesi primi) Böylelikle her ay bildirilen mevcutlar üzerinden prim farkları hesaplanarak sigortalının fazla prim ödemesi önlenmiş olur. Peşin olarak alınmış prim sigortacı için kazanılmış bir haktır. Mevcutların % 40’ın altında kaldığı durumlarda herhangi bir prim iadesi yapılmaz. Dönem sonlarında sigortacıya bildirilen mal bedellerinde önemli farklılıkların olması durumunda gerçek kayıtlar ile beyan edilen tutar arasındaki oran üzerinden eksik sigorta uygulanmaktadır. Bu poliçeler moral risk göz önüne alınmak suretiyle, ticari itibarı yüksek, güvenilir sigortalılar için yapılmalıdır. Abonman Poliçeleri ile sigortacının taşımadığı bir bedel üzerinden sorumlu tutulması, sigortalının da deposunda olmayan bir mal için fazla prim ödemesi önlenmiş olur. Abonman Poliçelerinin Uygulama Şartları şöyle özetlenebilir; • Yalnız ticari emtiaya uygulanabilir. • Süresi 3 aydan kısa, 1 yıldan fazla olamaz. • Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan prim %40’ı peşin ödenmelidir. • Peşin olarak alınmış olan prim sigortacı için kazanılmış bir haktır. Bu primden iade yapılamaz. 203 • Abonman sigortarında sigortacı mal mevcudunu tesbitte sigortalının resmi muhasebe kayıtlarını inceleme yetkisine sahiptir. • Listelerin tesliminde gecime olup, ihtara rağmen verilmemesi halinde, sigorta primi poliçede yazılı azami mal mevcudu üzerinden hesaplanarak talep edilir

MUTABAKATLI DEĞER POLİÇELERİ
Mutabakatlı değer poliçeleri hasara uğrayan sigortalı kıymetin değeri üzerinde sigortalı ile sigortacı arasında çıkabilecek anlaşmazlıkları önlemek amacıyla uygulanmaktadır. Yangın sigortasının Genel şartlarının B-5.2 maddesinde Mutabakatlı Değer Poliçeleri şöyle tanımlanmaktadır.
‘’Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi içinde; sigorta konusu bina,sabit tesisat, makineler, demirbaşlar ve ev eşyasının değeri sigorta ettiren ve sigortacının oybirliği ile seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa ,rizikonun gerçekleşmesi ve tazminatın hesabında bu değerlere taraflarca itiraz edilemez.’’
Mutabakatlı değer poliçelerinin en önemli özelliği bir hasar anında ortaya çıkacak ve de tazminatın hesaplanmasını etkileyebilecek eksik ve aşkın sigorta durumlarını ortadan kaldırmasıdır. Ticari mallar için mutabakatlı değer üzerine sigorta yapılamaz.

Mutabakatlı değer esasına göre yapılacak poliçeler için saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için geçerlidir.